Volgens de laatste verkeersveiligheidsbarometer van Vias institute is het aantal doden ter plaatse op onze wegen met 16% gedaald tijdens het eerste trimester van 2020 ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar (ofwel 59 doden minder). Het aantal gewonden daalde met 20%. Daardoor waren er bijna 7000 gewonden minder. Die dalingen zijn uiteraard te wijten aan de beperking van onze verplaatsingen, zeker tijdens de lockdown in de eerste 6 maanden van het jaar. Toch stellen we ook minder gunstige tendensen vast. Zo was de maand september dit jaar veel dodelijker dan vorig jaar. Er vielen 55% meer doden dan vorig jaar. In Vlaanderen valt vooral op dat er tijdens de zomermaanden meer fietsdoden waren. Er vielen 17 fietsdoden in het derde trimester, het hoogste aantal sinds 2014.
59 doden en bijna 7000 gewonden minder
Het aantal verkeersdoden op onze wegen is tijdens de eerste 9 maanden van dit jaar gedaald: -16% in vergelijking met dezelfde periode in 2019 (ofwel 303 doden in plaats van 362). Het gaat hier over de doden ter plaatse. Daarbij moeten nog de mensen toegevoegd worden die tot 30 dagen na hun ongeval overlijden in het ziekenhuis.
Het aantal gewonden daalde ook fors (van 34.876 naar 27.961, ofwel -20%), net zoals het aantal letselongevallen (van 27.696 naar 22.918, ofwel -17%). Alle indicatoren vertonen dus een daling.
Evolutie 2019-2020 van het aantal letselongevallen en verkeersslachtoffers tijdens de eerste 9 maanden
|
eerste 9 maanden 2019 |
eerste 9 maanden 2020 |
Evolutie 2019-2020 (absolute cijfers) |
Evolutie 2019-2020 % |
Letselongevallen |
27.696 |
22.918 |
-4778 |
-17,3% |
Totaal aantal slachtoffers |
35.238 |
28.264 |
-6974 |
-19,9% |
Doden ter plaatse |
362 |
303 |
-59 |
-16,3% |
Gewonden |
34.876 |
27.961 |
-6915 |
-19,8% |
Gegevensbron: Federale Politie/DGR/DRI/BIPOL – Infografie: Vias institute
September dodelijke maand
Als je de cijfers in detail bekijkt valt vooral op dat augustus (van 41 naar 42 doden) en zeker september (van 31 naar 48 doden) zeer dodelijk zijn geweest. Het uitzonderlijk zachte weer van september heeft mensen ertoe aangezet om er op uit te trekken en dat heeft het risico doen toenemen. Het verkeer is wel vlotter gebleven dan de voorbije jaren, wat sommige bestuurders ertoe heeft aangezet meer risico’s te nemen. Het is al sinds 2015 geleden, dat de ongevallen tijdens de eerste 9 maanden van het jaar nog zo ernstig waren.
Grootste daling is in Wallonië
Het aantal doden in Vlaanderen is gedaald (van 164 naar 145 doden, -12%), maar de daling was groter in Wallonië (van 185 naar 146 doden, -21%). In Brussel ging het aantal verkeersdoden van 13 naar 12.
Het aantal letselongevallen daalt vooral sterk in Vlaanderen (van 16.992 naar 14.079 in Vlaanderen, ofwel -17%) en Wallonië (van 7842 naar 6372, -19%). In Brussel is die daling iets minder uitgesproken (van 2862 naar 2467 ofwel -14%).
Aantal letselongevallen daalt overal fors in Vlaanderen
Het aantal letselongevallen is stevig gedaald in elke provincie. De grootste daling was er in Oost-Vlaanderen (-20%) en Antwerpen (-19%).
Het aantal doden daalde stevig in Antwerpen (-8 doden, van 43 naar 35) en Limburg (-6 doden, van 33 naar 27). In de andere provincies is er overal een heel lichte daling. In Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen waren er telkens 2 doden minder, in Oost-Vlaanderen was er 1 dode minder .
Tendensen volgens het type weggebruikers
Stijging van het aantal fietsdoden in Vlaanderen
Het aantal doden daalde nationaal voor alle vervoersmiddelen, behalve voor de bromfietsen (van 5 naar 10 doden). De grootste daling stellen we vast bij de auto-inzittenden (van 183 naar 145 doden). Dat heeft voor een stuk te maken met de beperking van het verkeer tijdens de eerste twee trimesters.
In Vlaanderen zien we in het derde trimester vooral een stijging van het aantal fietsdoden. 17 fietsers kwamen om het leven tussen juli en september. Dat is het hoogste aantal sinds 2014. In totaal kwamen er in de eerste 9 maanden van dit jaar 30 fietsers ter plaatse om het leven in Vlaanderen, 3 meer dan in dezelfde periode vorig jaar.
Aantal letselongevallen wel gedaald voor alle types weggebruikers in Vlaanderen
Het aantal letselongevallen is wel voor alle types weggebruikers gedaald. Dat geldt zeker voor de voetgangers (-23%), de auto-inzittenden (-23%) en de motorijders (-20%).
In Brussel is er wel een stijging van het aantal ongevallen met fietsers met 16% (van 748 naar 870 ongevallen).
Geen structureel dalende trend op de autosnelwegen
Ondanks de lockdown is het verontrustend om vast te stellen dat er 59 doden vielen op onze autosnelwegen. Het aantal verkeersdoden op de autosnelweg tijdens de eerste 9 maanden van dit jaar ligt daarmee hoger dan voor dezelfde periode in 2016 (52 doden), 2017 (56 doden) en 2018 (58 doden). Enkel in 2019 (77 doden) lag dit aantal hoger. Op de autosnelwegen is sinds 2015 geen structureel dalende trend in het aantal verkeersdoden meer waar te nemen.
Conclusie
De resultaten van de verkeersveiligheidsbarometer voor de eerste 9 maanden van dit jaar zijn zeker beïnvloed door de lockdown van bijna 3 maanden tijdens het tweede trimester. De ernst van de ongevallen blijft wel zorgwekkend. Het verkeer was minder druk en sommige bestuurders hebben daarvan geprofiteerd om meer risico’s te nemen. Het verkeer zal ook de komende maanden door telewerk nog vlotter verlopen. Het is daarom van het grootste belang om te blijven controleren op overdreven snelheid en de bestuurders aan te sporen om de snelheidsregels te respecteren.
Federaal minister van Mobiliteit Georges Gilkinet:’ We moeten waakzaam blijven en concreet handelen, zoals voorzien is het federaal regeerakkoord, om het aantal verkeerslachtoffers op onze wegen verder te dalen ook na deze gezondheidscrisis. Ik wil daarom inzette op het bestrijden van recidive en de straffeloosheid van verkeersinbreuken. Een op de drie bestuurders moet elk jaar gecontroleerd worden om de drama’s te vermijden die elk jaar veroorzaakt worden door overdreven snelheid, rijden onder invloed van alcohol of het gebruik van de gsm achter het stuur. Ik wil daarnaast inzetten op alternatieve straffen zoals verkeerscursussen, die complementair zijn met boetes en een verval van recht tot sturen.’
De volledige barometer kan je raadplegen via https://www.vias.be/nl/onderzoek/verkeersveiligheidsbarometer/